@misc{Butkiewicz_Tomasz_Zum_2025,
 author={Butkiewicz, Tomasz},
 abstract={Dokonany dnia 20 lipca 1944 r. w Wilczym Szańcu (Gierłoż) zamach na przywódcę III Rzeszy Adolfa Hitlera (1889–1945) prowokuje do zadania wielu pytań, na które nie zawsze znajdziemy odpowiedzi. Oceny tego aktu są wśród historyków skrajnie różne. Jako niemcoznawca zajmujący się okresem III Rzeszy, a po części Holokaustem, rekonstruuję przyczyny, motywy i dokonania zamachu. Nie należy jednak oczekiwać od tej publikacji ostatecznej i jednoznacznej oceny, a jedynie analizy okoliczności, w jakich do zamachu doszło. Czyn ten oceniam krytycznie, ponieważ strategia von Stauffenberga, sam cel zamachu, nie miały nic wspólnego z ratowaniem prawdziwych ofiar wojny. Europa leżała już w gruzach, a jej żydowska społeczność została całkowicie wymordowana. Biorąc pod uwagę te aspekty, dostrzegam jedynie trzy oczywiste motywy czynu: zakończyć wojnę, stworzyć dogodną pozycję dla negocjacji z aliantami, uchronić wschodnie Niemcy przed wkroczeniem tam Sowietów. W optyce konsekwencji i perspektyw na przyszłość nieudany zamach niczego nie zmienił i niczego nie przyniósł. Doprowadził jedynie do wyeliminowania na terenie III Rzeszy ostatnich liberalnych sił w szeregach opozycji Hitlera. Procesy berlińskiego sędziego Rolanda Freislera były tej eliminacji przykładem.},
 type={artykuł},
 publisher={Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Jana Długosza w Częstochowie},
 title={Zum 80. Jahrestag des Attentats auf Adolf Hitler. Claus Schenk Graf von Stauffenberg, Held, politischer Stratege, oder Opfer des Hitler Regimes},
 address={Częstochowa},
 year={2025},
 language={ger},
 keywords={zamach na Adolfa Hitlera, II wojna światowa, opozycja antyhitlerowska, Claus von Stauffenberg},
}